KATA GANDA
Kata Gandaan ialah satu proses pengulangan perkataan.
Kata ganda ialah kata yang terbentuk daripada kata yang digandakan sama ada sebahagian atau seluruhnya.
Proses pengulangan ini berlaku pada seluruh perkataan ataupun pada bahagian-bahagian tertentu dalam perkataan tersebut.
- Kata ganda terdiri daripada:
- (a) kata ganda seluruh;
- (b) kata ganda semu;
- (c) kata ganda separa;
- (d) kata ganda bersajak atau berima;
- (e) kata ganda berimbuhan.
- 3. Terdapat empat jenis kata Gandaan iaitu :
- a. Gandaan Seluruh Kata
- b. Gandaan Separa / Separuh
- c. Gandaan Berirama
- d. Gandaan Menyaling
- Gandaan Seluruh Kata
Gandaan berlaku pada seluruh perkataan tersebut tanpa ada perubahan.
- 1. Kata ganda seluruh ialah kata dasar yang digandakan seluruhnya.
- 2. Kata ganda seluruh mesti diberi tanda sempang ().
- 3. Kata ganda seluruh terdiri daripada kata nama, kata adjektif, kata kerja, dan kata keterangan.
- sama ada sebahagian atau seluruhnya.
- 2. Kata ganda terdiri daripada:
- (a) kata ganda seluruh;
- (b) kata ganda semu;
- (c) kata ganda separa;
- (d) kata ganda bersajak atau berima;
- (e) kata ganda berimbuhan.
- Kata Ganda Seluruh
- 1. Kata ganda seluruh ialah kata dasar yang digandakan seluruhnya.
- 2. Kata ganda seluruh mesti diberi tanda sempang ().
- 3. Kata ganda seluruh terdiri daripada kata nama, kata adjektif, kata kerja, dan kata keterangan.
- Senarai Kata Ganda Seluruh
alat-alat awal-awal baik-baik benar-benar besar-besar budak-budak cacing-cacing cepat-cepat curam-curam dalam-dalam daun-daun dekat-dekat elok-elok erat-erat gajah-gajah gemuk-gemuk hampir-hampir hitam-hitam ibu-ibu jarang-jarang jari-jari kadang-kadang kasar-kasar kereta-kereta lazat-lazat lembu-lembu lembut-lembut nakal-nakal nanas-nanas nyaris-nyaris pagi-pagi putih-putih
- 1. Kata ganda ialah kata yang terbentuk daripada kata yang digandakan
- 2 Kata Ganda Semu
- 1. Kata ganda semu ialah kata ganda yang terbentuk daripada kata yang digandakan seluruhnya dan diberi tanda sempang.
- Kata ganda semu mempunyai makna yang khusus.
- 3. Kata ganda semu terdiri daripada kata name.
- Senarai Kata Ganda Semu
- agaragar analanal angkutangkut antinganting biribiri bulibull dekakdekak epokepok gulagula jemputjemput jentikjentik kanakkanak kisikisi kunangkunang
- kudakuda kupukupu kurakura labahlabah layanglayang oleholeh ondeonde panjipanji pijatpijat ramarams sumpahsumpah ubunubun umangumang undangundang
- 3 Kata Ganda Separa
- 1. Kata ganda separa terbentuk apabila sebahagian daripada kata saja yang digandakan.
- Senarai Kata Ganda Bersajak/Berima
- 2. Semua kata ganda separa terdiri daripada kata nama.
- Senarai Kata Ganda Separa
- bebawang
- bebenang
- bebudak
- cecair
- dedalu
- dedaun
- dedawai
- gegendang
- geguli
- jejari
- jejarum jejentik kekabu kekisi
- kekunci kekuda lelaki
- lelangit
- lelayang pepejal pepijat pepenjuru rerambut sesiku sesungut tetamu tetangga
- 4 Kata Ganda Bersajak/Berima
- 1. Kata ganda bersajak atau berima ialah kata ganda yang mengalami persamaan atau penyesuaian bunyi (rima) di pangkal, di hujung, atau seluruhnya apabila digandakan.
- Contohnya:
- (a) persamaan bunyi di pangkal: lalu-lalang, beli-belah, dentam-dentum, dan sebagainya.
- persamaan bunyi di hujung:
- karut-marut, cerai-berai, calar-balar, dan sebagainya.
- penyesuaian bunyi seluruhnya: compang-camping, dolak-dalik, huyung-hayang, dan sebagainya.
Persamaan Bunyi
di PangkalPersamaan Bunyi
di HujungPenyesuaian bunyi
Seluruhnyabatu-batan anak-pinak bolak-batik beli-belah calar-balar compang-camping bengkang-bengkok cerai-berai dolak-dalik corat-coret comot-momot gopoh-gapah degap-degup gotong-royong gunung-ganang dentam-dentum karut-marut haru-biru desas-Jesus kaya-raya huru-hara gembar-gembur kuih-muih huyung-hayang gerak-geri pindah-randah kacau-bilau - Gandaan Separa Separuh
- 1. Gandaan separa dibina dengan cara memendekkan atau menyingkirkan bahagian perkataan asalnya.
- 2. Hanya diambil hujung perkataan itu.
- Contohnya :
lelaki bebola lelabah pepohon jejari kekuda jejentik kekabu dedaun kekisi - Gandaan Berirama
- 1. Gandaan Berirama dibina dengan menambahkan perkataan yang lain bunyinya kepada perkataan asal.
- 2. Berlaku perubahan ejaan dan bunyi perkataan asalnya.
- Contoh :
lauk-pauk batu-bata saudara-mara bukit-bukau kacau-bilau tunggang-langgang tanah-tanih semak-samun bengkang-bengkok gelap-gelita - Gandaan Menyalin
- 1. Gandaan Menyalin dibina dengan mengekalkan kata dasarnya tetapi diikuti dengan kata berimbuhan.
- 2. Perkataan keduanya ditambah me ( N )
- contoh :
tahu-menahu tolong-menolong jahit-menjahit tarik-menarik kejar-mengejar sulam-menyulam tawar-menawar kata-mengata sepak-menyepak karang-mengarang tari-menari tangis-menangis rampas-merampas tumbuk-menumbuk simpan-menyimpan
KATA NAMA
- Perkataan NAMA terbahagi kepada dua bahagian yang besar iaitu NAMA BETUL dan GANTINAMA
- dan satu lagi dipanggil NAMA TERBITAN.
- a) Kata Nama Am ( Betul atau Biasa )
- b) Kata Nama Khas
- c) Kata Ganti Nama
- d) Kata Nama Terbitan
- e) Kata bilangan
- Nama Betul
- 1. Nama betul dibahagi kepada dua jenis iaitu Nama Am dan Nama Khas.
- Nama Am
- 2. Kata Nama Am ialah kata yang digunakan untuk menjelaskan nama sesuatu yang bernyawa seperti orang, haiwan, dan sesutu yang tidak bernyawa seperti tumbuh-tumbuhan, tempat , benda, dan sebagainya.
- Dengan kata lain perkataan Nama Am digunakan bagi menyebut sesuatu secara am atau umum.
Manusia , orang
ayah, perempuan, kerani, polis, guru, doktor, askar dll
binatang
ayam, gajah, kerbau anjing, kuda, burung, ikan dll
tumbuh- tumbuhan
pokok, betik, rumput, lalang dll
benda
pasir, kayak, radio, rumah. Motorkar, pen, buku, dll
tempat
pejabat, pulau, sekolah, kampung, bandar, negeri dll
- 3. Kata nama am dapat dibahagikan kepada kata nama yang:
- (a) konkrit, iaitu nama sesuatu yang dapat dipegang, atau dapat dirasa, atau dapat dilihat
- (b) abstrak, iaitu nama sesuatu yang hanya dapat dibayangkan atau dikhayalkan.
- 4. Kata nama am konkrit dan abstrak boleh terdiri daripada kata asal dan kata nama terbitan.
- 5. Berikut adalah beberapa contoh kata nama terbitan:
- buai - buaian
- tua - ketua
- raja - kerajaan
- tahu - pengetahuan
- Kata nama am hendaklah ditulis dengan menggunakan huruf kecil melainkan pada awal ayat.
- Contoh:
Dia sedang menjinakkan seekor gajah.
Pada akhir ayat
Gajah itu berbadan besar.
Pada awal ayat
- Kata Nama Khas
- 1. Kata nama khas ialah kata nama yang secara khususnya digunakan untuk menyebut nama sesuatu benda sama ada benda yang bernyawa dan yang tidak bernyawa.
- 2. Benda-benda yang bernyawa ialah nama manusia dan nama binatang.
- Benda-benda yang tidak bernyawa ialah nama tempat, judul buku, nama bangunan, dan sebagainya.
- Perkataan Nama Khas digunakan bagi menyebut sesuatu yang tertentu, khusus atau khas.
- a) benda; misalnya : Seri Aman, Volvo, Parker 45, Hikayat Hang Tuah, dll
- b) orang; misalnya : Cik Rafidah, Inspektor Azman, Dr. Long dll
- c) binatang ; misalnya : Blacky, Pak Belang, Sang Kancil,dll
- d) tempat ; misalnya : Kampung Bahru, Shah Alam, Kuala Lumpur dll
- Biasanya huruf pertama perkataan nama khas ini hendaklah ditulis dengan huruf besar.
manusia
Zaidi, Mei Fong, Subramaniam
binatang
Tompok (kucing), Jalak (ayam)
tempat
Muar (daerah), Seremban (bandar), Jepun (negara)
bangunan
Pudu Raya (perhentian bas dan teksi), Menara Tun Razak (pejabat)
judul buku
Keluarga (majalah), Rentong (novel), Kamus Dewan ( buku)
benda
Proton Perdana (kereta), Pilot (pen), Seiko (jam)
- Perbandingan Kata Nama Am dan Kata Nama Khas
Kegunaan
Kata Nama Am
Kata Nama Khas
Benda
bangunan kereta buku sekolah
Bangunan Tabung Haji Proton Saga Bahasa Melayu S.K. Darau
Orang
doktor kerani guru budak lelaki
Doktor Efendi Puan Zainun Cikgu Azmi Muhamad Fauzi
Binatang
kucing lembu katak ayam burung
Si Tompok Lembu Sapi Katak Puru Ayam Belanda Burung Murai
Tempat
negeri bandar kampung tasek
Terengganu Jerteh Kampung Pasir Akar Tasek Perdana
Tumbuhan
pisang cili jambu limau
Pisang Emas Cili Padi Jambu Batu Limau Kasturi
- Kata nama Terbitan
- Kata nama Terbitan wujud apabila kata nama am diberi imbuhan.
- Imbuhan yang membentuk kata nama terbitan boleh diletakkan :
- di awal kata ( awalan )
- di akhir kata ( akhiran )
- di awal dan di akhir kata ( apitan )
- Sila teliti contoh-contoh imbuhan :
- di awal kata
- pe- , pem-, pen-, peng-, penge-, per-, dan ke-
- di akhir kata
- -ita, -man, -wati, -an, dan -wan
- di awal dan di akhir kata
- per- -an, penge- -an, peng- -an, pen- -an, pem- -an, pe- -an, dan ke- -an
- Kata dasar yang diberi imbuhan untuk dijadikan kata nama terbitan terdiri daripada beberapa kelas iaitu :-
kelas kata
kata dasar
kata terbitan
kata kerja
peraga latih bawa lawan
peragawati latihan pembawaan perlawanan
kata sendi
oleh untuk
perolehan peruntukan
kata nama
lombong rumah guru
perlonbongan perumahan perguruan
kata adjektif
cantik besar tinggi
kecantikan pembesar ketinggian